Bu han, han için benzersiz bir tasarım şeması oluşturan antika taşların kaleydoskopudur. Han'ın görünümünü geliştirmek için başka bir dekorasyona gerek yoktu. Yapısında diğer binalardan çok sayıda kaliteli spolia yeniden kullanım taşı kullanılmıştır. Devşirme burada kullanılan malzeme çeşitliliği ve nasıl kullanıldığı konusunda tüm Selçuklu Hanları en zengin şudur: binanın hemen hemen her yerinde bulunur. Yeniden kullanım malzemesi çoğunlukla duvar yüzeylerinde veya sütunlar ve kirişler gibi destek sistemleri için görülür. Belirli bir tasarım oluşturmak için birçok parça özel bir dikkatle kullanılmıştır. Latince ve Yunanca Hıristiyan semboller ve yazıtlar taşıyan bu taş parçalarının çoğunun yakındaki bir Bizans kilisesinden veya manastırından gelmiş olması gerekir. Spolia'nın nereden geldiği bilinmemekle birlikte, hanın batısındaki Balik dağlarının yamacında Bizans şehri Perta'dan geldiğine inanılmaktadır . Onların varlığı o zamanlar Konya'nın kozmopolit nüfus profilini kanıtlıyor. Tarihçi ve seyahat yazarı El-Herevi, 1215 civarında yazıyor, İzzeddin Kaykavus (1211-1220) zamanında Konya yakınlarında bir Bizans yerleşiminden bahsediyor. Köklerini ve tarihlerini belirlemek için bu taşların arkeolojik bir analizinin araştırılması gerekecektir. Bu handa Bizans spolia'nın bu kadar yoğun kullanılmasının ana nedeni , çevrede taş ocağı olmamasıydı. Obruk spolia parçalarına benzer örnekler Zazadin ve Zivarik hanlarında görülebilir. Konya'nın doğusundaki Obruk köyündeki Obruk mezarlığında ilave spolia görülebilir. Antik Perta kentinden spolia malzemeleri mezarlıkta mezar taşı olarak kullanılmak üzere işlendi. Arapça kitabelerde taşların düz yüzeylerinde kabartma olarak yazılmıştır. Mezarlıktaki gri mermer spolia genellikle pencere çerçeveleri, sütunlar, pencere lentoları, arşitravlar ve sunaklardır ve stilistik olarak Bizans dönemine tarihlenmektedir. Bir kez daha, bazı parçalar haçlarla süslenmiştir, bu da Hıristiyan mezar taşlarını Müslüman mezarlar için yeniden kullanma ideolojik amacı sorununu yalvarmaktadır.
Obruk Han, Konya'ya 74 km. Uzaklıktaki Obruk köyünde, ana Konya-Aksaray yolu üzerinde yer almaktadır. Kız ö ren ilçesine vardığınızda , ana yoldan 4 km uzaklıktaki Obruk köyüne doğru sola dönüş vardır. Han, yakınlardaki Zivarik Han ile aynı karavan yolundaydı, ancak bugün bu yolun izi kalmadı. Bu çok seyahat edilen bir rota olduğu için, geçmişte başka hanlar da bulunmalıydı. Aksaray yönündeki bir sonraki han, Aksaray Sultan Han'dır. Konya yönünde Obruk Han'dan sonraki han, Zazadin Han'dır. Hanın batısında bir Osmanlı dönemi mezarlığı vardır.
Yazıt plakası olmadığından, orijinal ad bilinmemektedir, ancak han genellikle adını doğrudan hanın arkasındaki “Obruk” (içbükey) adı verilen karst gölü oluşumundan aldığı düşünülmektedir .
Han'a yapılan atıflar iki Selçuklu kaynağında bulunabilir. Obruk Han, Konya-Kayseri yolu boyunca hanlardan bahsettiği ve Ubruk, Sultan ve Kaymaz hanlarına atıfta bulunduğu Fihi Ma Fihi adlı kitabında Mevlana tarafından belirtilmiştir . I.Alaeddin Keykubad saltanatının başlıca tarihsel kaynağı olan İbni Bibi, bu ismi kullanarak handan bahseder. Han ayrıca bu isimle, hanın kuzeyindeki " jeolojik olarak meraklı " göl ve gölgede 39.7 santigratlık öğle yemeği sıcaklığı hakkında yorum yapan Rus Tschihatscheff'in birçok 19. yüzyıl yolculuğunun seyahat dergilerinde de belirtilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder